Theo phản ánh của ông Võ Lê Thành Công (TPHCM), Điều 29 Thông tư số 11/2019/TT-BKHĐT ngày 16/12/2019 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn chi tiết việc cung cấp, đăng tải thông tin về đấu thầu, lộ trình áp dụng lựa chọn nhà thầu qua mạng và quản lý, sử dụng giá trị bảo đảm dự thầu, bảo đảm thực hiện hợp đồng không được hoàn trả có quy định:
Hình thức đấu thầu với gói thầu tư vấn:
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 22 Luật đấu thầu 2013, chỉ định thầu được áp dụng trong các trường hợp cụ thể sau đây:
– Chỉ định thầu là gói thầu cần thực hiện để khắc phục ngay hoặc để xử lý kịp thời hậu quả gây ra do sự cố bất khả kháng; gói thầu cần thực hiện để bảo đảm bí mật nhà nước; gói thầu cần triển khai ngay để tránh gây nguy hại trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe và tài sản của cộng đồng dân cư trên địa bàn hoặc để không ảnh hưởng nghiêm trọng đến công trình liền kề; gói thầu mua thuốc, hóa chất, vật tư, thiết bị y tế để triển khai công tác phòng, chống dịch bệnh trong trường hợp cấp bách;
– Gói thầu cấp bách cần triển khai nhằm mục tiêu bảo vệ chủ quyền quốc gia, biên giới quốc gia, hải đảo là một trong những đối tượng được áp dụng hình thức chỉ định thầu.
– Chỉ định thầu được áp dụng với gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa phải mua từ nhà thầu đã thực hiện trước đó do phải bảo đảm tính tương thích về công nghệ, bản quyền mà không thể mua được từ nhà thầu khác; gói thầu có tính chất nghiên cứu, thử nghiệm; mua bản quyền sở hữu trí tuệ;
– Chỉ định thầu được áp dụng với gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế xây dựng được chỉ định cho tác giả của thiết kế kiến trúc công trình trúng tuyển hoặc được tuyển chọn khi tác giả có đủ điều kiện năng lực theo quy định; gói thầu thi công xây dựng tượng đài, phù điêu, tranh hoành tráng, tác phẩm nghệ thuật gắn với quyền tác giả từ khâu sáng tác đến thi công công trình.
– Chỉ định thầu được áp dụng với gói thầu di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật đo một đơn vị chuyên ngành trực tiếp quản lý để phục vụ công tác giải phóng mặt bằng; gói thầu rà phá bom, mìn, vật nổ để chuẩn bị mặt bằng thi công xây dựng công trình;
– Chỉ định thầu được áp dụng gói thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công, gói thầu có giá gói thầu trong hạn mức được áp dụng chỉ định thầu theo quy định của Chính phủ phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội trong từng thời kỳ.
Theo quy định tại điều luật trên, gói thầu dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn là một trong những đối tượng được áp dụng hình thức chỉ định thầu.
Theo quy định Điều 54 Nghị định 63/2014/NĐ-CP, hạn mức chỉ định thầu được quy định cụ thể như sau:
Gói thầu có giá trị trong hạn mức được áp dụng chỉ định thầu là gói thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công, gói thầu có giá gói thầu trong hạn mức được áp dụng chỉ định thầu theo quy định của Chính phủ phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội trong từng thời kỳ bao gồm:
+ Hạn mức không quá 500 triệu đồng đối với gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, dịch vụ công; không quá 01 tỷ đồng đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp, hỗn hợp, mua thuốc, vật tư y tế, sản phẩm công.
+ Hạn mức không quá 100 triệu đồng đối với gói thầu thuộc dự toán mua sắm thường xuyên.
Như vậy, theo quy định tại điều luật này, gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn không quá 500 triệu đồng nằm trong hạn mức chỉ định thầu được áp dụng hình thức chỉ định thầu.
Từ những nội dung phân tích ở trên, có thể thấy, với gói thầu tư vấn, hình thức đấu thầu được áp dụng là chỉ định thầu.
Một số quy định của pháp luật liên quan đến dịch vụ tư vấn trong gói thầu tư vấn:
Liên quan đến dịch vụ tư vấn (trong gói thầu tư vấn), Nhà nước đã đưa ra những quy định về điều kiện ưu đãi trong đấu thầu dịch vụ tư vấn như sau:
+ Nhà thầu được hưởng ưu đãi khi tham gia đấu thầu trong nước hoặc đấu thầu quốc tế để cung cấp hàng hóa mà hàng hóa đó có chi phí sản xuất trong nước chiếm tỷ lệ từ 25% trở lên.
+ Đối tượng được hưởng ưu đãi khi tham gia đấu thầu quốc tế để cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, xây lắp bao gồm các đối tượng cụ thể sau đây:
Nhà thầu trong nước tham dự thầu với tư cách độc lập hoặc liên danh;
Đối tượng được hưởng ưu đãi khi tham gia đấu thầu trong nước để cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, xây lắp bao gồm: Nhà thầu có từ 25% trở lên số lượng lao động là nữ giới;
Nhà thầu có từ 25% trở lên số lượng lao động là thương binh, người khuyết tật; Nhà thầu là doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ.
Như vậy, khi đảm bảo những điều kiện cụ thể như trên, cá nhân, tổ chức (nhà thầu) với gói thầu tư vấn của mình sẽ được hưởng những ưu đãi nhất định.
Từ những nội dung phân tích ở trên, gói thầu tư vấn là gói thầu cung cấp một trong các dịch vụ tư vấn được pháp luật quy định. Liên quan đến gói thầu này, Nhà nước đưa ra những quy định về mức ưu đãi áp dụng.
Gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn được chỉ định thầu cần đáp ứng những điều kiện gì?
Khi được áp dụng hình thức chỉ định thầu, gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn cần phải đáp ứng những điều kiện nhất định theo quy định của pháp luật. Cụ thể, theo quy định tại Khoản 2 Điều 22 Luật đấu thầu 2013, việc thực hiện chỉ định thầu đối với gói thầu tư vấn phải đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:
+ Gói thầu dịch vụ tư vấn phải có quyết định đầu tư được phê duyệt, trừ gói thầu tư vấn chuẩn bị dự án.
+ Gói thầu dịch vụ tư vấn phải có kế hoạch lựa chọn nhà thầu được phê duyệt.
+ Một điều kiện nữa cần được đảm bảo là gói thầu dịch vụ tư vấn đã được bố trí vốn theo yêu cầu tiến độ thực hiện gói thầu;
+ Gói thầu dịch vụ tư vấn có dự toán được phê duyệt theo quy định, trừ trường hợp đối với gói thầu EP, EC, EPC, gói thầu chìa khóa trao tay;
+ Nhà đầu tư với gói thầu dịch vụ tư vấn phải có thời gian thực hiện chỉ định thầu kể từ ngày phê duyệt hồ sơ yêu cầu đến ngày ký kết hợp đồng không quá 45 ngày. Đối với trường hợp gói thầu có quy mô lớn, phức tạp không quá 90 ngày;
+ Một điều kiện khác cần đảm bảo trong gói thầu tư vấn là Nhà thầu được đề nghị chỉ định thầu phải có tên trong cơ sở dữ liệu về nhà thầu của cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu.
Trên đây là những điều kiện mà gói thầu tư vấn dịch vụ cần phải đảm bảo khi được áp dụng hình thức chỉ định thầu. Những điều kiện này mang tính áp dụng chung nhất, buộc các nhà đầu tư phải tuân thủ thực hiện. Những điều kiện này giúp việc áp dụng hình thức chỉ định thầu với gói thầu dịch vụ tư vấn được diễn ra chuẩn chỉnh, đúng quy định của pháp luật. Đồng thời, đây là cơ sở để Nhà nước quản lý hoạt động đấu thầu của các cơ quan, tổ chức, cá nhân một cách hiệu quả, toàn diện nhất. Hay nói cách khác, việc thực hiện chỉ định thầu đối với gói thầu tư vấn phải đáp ứng đủ các điều kiện nêu trên thì mới đúng theo quy định của pháp luật. Công tác quản lý Luật đấu thầu từ đó đạt hiệu quả tối ưu nhất.
Hiện nay, Nhà nước ngày càng đẩy mạnh công tác quản lý Nhà nước về Luật đấu thầu. Chỉ khi nào tuân thủ đầy đủ các quy định mà Nhà nước đưa ra, hoạt hoạt động đấu thầu của người dân mới được Nhà nước công nhận. Đồng thời, chất lượng đấu thầu cũng được đảm bảo, ngạch kinh tế Nhà nước qua đấu thầu từ đó cũng đạt hiệu quả tốt nhất.
Văn bản pháp luật sử dụng trong bài viết:
Nghị định 63/2014/NĐ-CP Hướng dẫn Luật đấu thầu về lựa chọn nhà thầu.
